ಕೇಸರಿ ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ದುಬಾರಿ ಮಸಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕ್ರೋಕಸ್ ಸ್ಯಾಟಿವಸ್ ಎಂಬ ಸಸ್ಯದ ಒಣ ಸ್ಟಿಗ್ಮಾಟಾ ದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಸರಿಯನ್ನು ಕೆಂಪು ಚಿನ್ನ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಸರಿಯನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ.
ಈ ಸಸ್ಯವು ಸ್ಪೇನ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಗ್ರೀಸ್,ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ , ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೇಸರಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಸರಿಯು ಇರಿದೇಸಿಯ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.
ಕೇಸರಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪಾಕಶಾಲೆಯ ಮುಖ್ಯ ಮಸಾಲೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕಾಗಿ, ಕಾಟೇಜ್ ಚೀಸ್ , ಬಿರಿಯಾನಿ, ಮಧ್ಯ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯ, ಹಾಗೂ ಸೌಂದರ್ಯ ವರ್ಧಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಔಷಧೀಯ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದಾಗ ಕೇಸರಿಯನ್ನು ಜ್ವರ, ಸಂಧಿವಾತ, ಬಂಜೆತನ ಗುಣಪಡಿಸಲು ಆಯುರ್ವೇದಿಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗರ್ಭವಾಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಕೇಸರಿಯನ್ನು ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿ ಕುಡಿಯುವುದರಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಮಗುವಿನ ಬಣ್ಣ ಬಿಳಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.
ಮಣ್ಣಿನ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಹಾಗೂ ಹವಾಮಾನ : ಕೇಸರಿ ಬೇಸಾಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಪ್ರದೇಶದ ಹವಾಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಮಣ್ಣಿನ ಪ್ರಕಾರವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕೇಸರಿಯು ಬೆಚ್ಚಗಿನ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸರಾಸರಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 2೦೦೦ ಮೀಟರ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹೂ ಬಿಡುವ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ರತೆಯು ಕೇಸರಿ ಬೆಳೆಯ ಹೂಬಿಡುವ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬರಿದಾದ ಮಣ್ಣು ಲೋಮ್ ಮಣ್ಣು ಅಥವಾ ಮರಳು ಮಿಶ್ರಿತ ಮಣ್ಣು ಚನ್ನಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಗ್ರಾಂ ಒಣಗಿದ ಕೇಸರಿ ತಯಾರಿಸಲು 150 ರಿಂದ 160 ಕೇಸರಿ ಹೂವುಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು :
# ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ವಿರುದ್ದ ಹೋರಾಡುತ್ತದೆ
# ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ
# ತೂಕ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ
# ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ
# ಲೈಂಗಿಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ
# ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ