ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನವರಿ 25 ರಂದು ನಡೆಯುವ ವಾರ್ಷಿಕ ವೀಕ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನವು ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಆಹಾರವನ್ನು ಪ್ರಶಂಸಿಸಲು ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ಏಳಿಗೆ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಬರುತ್ತಾರೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಪ್ರಶಂಸಿಸಲು ಮೀಸಲಾದ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ದೇಶದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜನವರಿ 25 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರವು ದೇಶದ ಒಟ್ಟು GDP ಯ 9.2% ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗದ 8.1% ರಷ್ಟಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನದ ಥೀಮ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಾರತವನ್ನು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸ್ಥಳವಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದರ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವು ಭಾರತದ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಲು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಅದರ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಜನರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಜನವರಿ 25 ಅನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದಾಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬಹುದು. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಅದು ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯ ಎಂಬುದರ ಅರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಈ ದಿನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಮೇಲೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ, ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವನ್ನು ಸಹ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಿ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಮಹತ್ವ
ಭಾರತವು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನಾಗರಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಪರಂಪರೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಧರ್ಮ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ದೇಶವು ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅವಕಾಶಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಅದರ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು
2020 ರಲ್ಲಿ, ದೇಶೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವು 3 ನೇ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು. 2020 ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 77 ಮಿಲಿಯನ್ ದೇಶೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಹಂಪಿ, ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲಿನ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅವಶೇಷಗಳಂತಹ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣಗಳು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನಗಳಾದ ಬಂಡೀಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ನಾಗರಹೊಳೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಮತ್ತು ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಶೃಂಗೇರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕೊಲ್ಲೂರು ಮೂಕಾಂಬಿಕಾ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮತ್ತು ಕುಕ್ಕೆ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮುಂತಾದ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ, ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆ, ಮೈಸೂರಿನ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮೈಸೂರು ಮೃಗಾಲಯ, ಜೋಗ ಜಲಪಾತ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಕುದುರೆಮುಖ, ಆಗುಂಬೆ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಮಡಿಕೇರಿ, ಐಹೊಳೆ ಮತ್ತು ಬಾದಾಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಡೆಗಲ್ಲು ದೇವಾಲಯಗಳು, ಬೇಲೂರು ಮತ್ತು ಹೆಳೇಬೀಡು ಹೊಯ್ಸಳ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಶಿವನಸಮುದ್ರ ಜಲಪಾತಗಳು, ಕಾರವಾರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಡಲತೀರಗಳಿವೆ. ಮಲ್ಪೆ, ಗೋಕರ್ಣ, ಮುರುಡೇಶ್ವರ, ಮಂಗಳೂರು, ಕಾರ್ಕಳ, ಮೂಡಬಿದ್ರಿ, ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ ಮುಂತಾದವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ.
-ಮಣಿಕಂಠ ತ್ರಿಶಂಕರ್, ಮೈಸೂರು