ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೆಟ್ರೋ ನಗರಗಳು ಎಷ್ಟು ಕ್ಷಿಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿವೆ ಎಂದರೆ ದೆಹಲಿ, ಮುಂಬೈ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನಂತಹ ಭಾರತದ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಪ್ರಪಂಚದ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಕೋಟಿಗಳಲ್ಲಿದೆ. ದಟ್ಟಣೆಯ ರಸ್ತೆಗಳು, ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಕಳಪೆ ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟದಿಂದ ಹಿಡಿದು ತನ್ನ ನಾಗರಿಕರ ಮೇಲೆ ಭಾರಿ ನಷ್ಟವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿರುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾರತೀಯ ಮಹಾನಗರಗಳು ಮೂಲಭೂತ ಸುಸ್ಥಿರ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿವೆ. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ದರದಲ್ಲಿ ಗಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಬಹುಪಾಲು ನಿವಾಸಿಗಳು ನಗರದ ಹೊರವಲಯಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಹೊಸ ಕೊಳೆಗೇರಿಗಳ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಸಿಟಿ ಮಿಷನ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 2022 ರ ವೇಳೆಗೆ 100 ಹೊಸ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಸಿಟಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ಈ ಸರ್ಕಾರವು ಮುಂದಿಟ್ಟಾಗ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಎರಡು ಹಂತದ ಭಾರತೀಯ ನಗರಗಳು ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸರ್ಕಾರವಿದೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಮೂಡಿತ್ತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸ್ವಯಂ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ದಾವಣಗೆರೆ, ಮಂಗಳೂರು, ಬೆಳಗಾವಿ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ತುಮಕೂರು ಮುಂತಾದ ನಗರಗಳು 100 ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಸಿಟಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಯಾವುದೇ ಪೂರ್ವ ಸೂಚನೆಯಿಲ್ಲದೆ ಬಂದ ಕೋವಿಡ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು ಈ ಎಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಟಾಸ್‌ಗಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಭರವಸೆಯ ಮೇಲೆ ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.
ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಟೈಲ್ ಸ್ಪಿನ್ ಅನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಸಹಜವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಐಟಿ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ 51% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆದಿದೆ. ಯುರೋಪಿಯನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದ್ದ ಮನೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಐಟಿ ದೈತ್ಯರು ಎಲ್ಲಾ ಹುರುಪಿನೊಂದಿಗೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು, ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇತರ ಉತ್ಪಾದನಾ ವಲಯಗಳು ನಿರುದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಕತೆಯ ನಷ್ಟವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಮುಖ ಐಟಿ ಹಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಭಾರತೀಯ ಮಹಾನಗರಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ಹಂತದ ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳಿಗೆ ಮರಳಿದರು. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಈ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಅಡ್ಡಿಯು ಅನೇಕ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಇದು ಮಹಾನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳ ನಡುವಿನ ಅಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಉತ್ತಮ ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದ ಸಂಚಾರ ದಟ್ಟಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಮೆಟ್ರೋಗಳು ಕಡಿಮೆ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಅರೆ ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಯಿತು, ಇದು ಮೊದಲು ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರು ಮತ್ತು ನಿವೃತ್ತರು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುವಕರು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವಿದ್ಯಾವಂತ ಯುವಕರು ಈಗ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಊರುಗಳಲ್ಲಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ. ಈ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಮತ್ತು ಸಶಕ್ತ ಯುವಕರು ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉತ್ತಮ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹಾಕಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಇದು ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು, ಈ ನಾಗರಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಹೊಣೆಗಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಐಟಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಕೆಲಸದ ಜೀವನ ಸಮತೋಲನವು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ಕೋವಿಡ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು ಆರ್ಥಿಕ ಮಂದಗತಿಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಸಿಟಿಗಳ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹಿಮ್ಮುಖವಾಗಿ ಇರಿಸಿದ್ದರೂ ಸಹ, ನಗರಗಳಿಂದ ಯುವಕರ ಈ ಪುನರ್ವಿತರಣೆಯು ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳನ್ನು ಚುರುಕಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಐಟಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಸಂಗಾತಿಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಉದ್ಯೋಗಗಳಾದ ಬೋಧನೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ದಾಖಲಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಭಾರತವು ಒಂದು ದೇಶವಾಗಿ ಸಮತೋಲನವು ಉತ್ತಮವಾದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಿಂದ ದೂರ ಸರಿದಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದೆ.
ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟದ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ನಡೆದ ಎಲ್ಲಾ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸಗಳು ರದ್ದುಗೊಳ್ಳುವ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕಳೆದ ತಿಂಗಳು ವಿಶೇಷ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ನಿಯಮ 43 (ಎ) ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ. ಇದು ಸೂಚನೆಯನ್ನು ರವಾನಿಸಿದೆ. ಗುತ್ತಿಗೆ ನೌಕರರು ಸೇರಿದಂತೆ ಶೇ.50ರಷ್ಟು ಐಟಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವಿದ್ದು, 90 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಸಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಐಟಿ ವಲಯ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಈ ನೀತಿಯ ಅಂತಿಮ ಫಲಿತಾಂಶವು ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಚೇರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಗಲು ತಮ್ಮ ಸರದಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಗರಗಳು ಮತ್ತೆ ಜನದಟ್ಟಣೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗಗಳು ಮೊದಲಿನಂತೆಯೇ ಆಗುತ್ತವೆ, ಕೆಲವು ಹಿರಿಯರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ. ಸಾಕಷ್ಟು ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಿದ ಐಟಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯಂತಹ ಪರ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಪೂರೈಸುವ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ವಿಶೇಷ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಆದಾಯವನ್ನು ತರಲು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರವು ಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡಿದ ಭೂಮಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಶೇಷ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳು ಐಟಿ ವಲಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವೇಗದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿಶೇಷ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳ ಸುತ್ತಲಿನ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ನಗರಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. SEZ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಈ SEZ ಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಊಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಊಹಿಸಲು ನಾನು ಅದನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಗೆ ಬಿಡುತ್ತೇನೆ. ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಮೀರಿದೆ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಹಣವನ್ನು ಶ್ರೀಮಂತರು ಮತ್ತು ಪ್ರಬಲರು ತಮ್ಮ ಬೇನಾಮಿ ಸಿಂಡಿಕೇಟ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹೊಸ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನ ತ್ವರಿತ ಪ್ರಗತಿಯಿಂದಾಗಿ ಆಟಗಳ ನಿಯಮಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಐಟಿ ಕಂಪನಿಗಳು 100 % ಜನರು ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಸೂಕ್ತವೆಂದು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಆದರೆ ಕೆಲವು ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ. “ಗರಿಷ್ಠ ಆಡಳಿತದೊಂದಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಸರ್ಕಾರ” ಎಂಬ ಭರವಸೆಯ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲು ಯಾವುದೇ ವ್ಯವಹಾರವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದ ಈ ಸರ್ಕಾರವು ಯಾವಾಗಲೂ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಉಳಿದಿರುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಗು ತೂರಿಕೊಂಡು ಹಿನ್ನಡೆಯ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟಿದೆ.
ವಿಶ್ವಗುರುವಾಗಬೇಕೆಂಬ ದೃಷ್ಟಿ ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತವು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದ ಸಣ್ಣ ದೇಶಗಳಿಂದ ಕೆಲವು ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಬಹುದು. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಡಚ್ ತನ್ನ 14% ಕಂಪನಿಗಳು ಗೃಹ ನೀತಿಯಿಂದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದವು. ನೆದರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಮನೆಯಿಂದ ಕೆಲಸವು ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಹಕ್ಕು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಶಾಸನವು ಕೆಳಮನೆಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಸೆನೆಟ್‌ನಿಂದ ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿದೆ.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ 75 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಈ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ, ಕೆಲವು ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ವಿತರಣಾ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿವೆ. ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರುವುದು ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಸಂದಿಗ್ಧತೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮಾಡಬೇಕಾದ ವೈದ್ಯರಂತೆ “ಯಾವುದೇ ಹಾನಿ ಮಾಡಬೇಡಿ”.
